Hát Xoan, Phú Thọ

(NTBD) - Tờ trình số 241/TTr-BVHTTDL ngày 17/10 về việc xin phê duyệt Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại – Hát Xoan Phú Thọ ( Giai đoạn 2013-2020).
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân về Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp – Hát Xoan Phú Thọ, Bộ VHTTDL đã phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý của các Bộ, ngành liên quan và các nhà khoa hoặc về Đề án do Ủy ban nhân tỉnh Phú Thọ xây dựng. Đến nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính đã có ý kiến góp ý Đề án. Sau khi nghiên cứu ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ VHTTDL xin báo cáo Thủ tướng Chính phủ như sau:
I.Tên Đề án:
Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại – Hát Xoan Phú Thọ ( Giai đoạn 2013-2020).
II. Nội dung của Đề án:
1.Mục tiêu của Đề án:
Mục tiêu chung: Tiếp tục giữ gìn, lưu truyền, phổ biến, phát huy cho thê hệ mai sau những giá trị độc đáo mang tính xã hội, nhân văn, những phong tục, tập quán tốt đẹp về Hát Xoan gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. Nâng cao nhận thức và lòng tự hòa trong cộng đồng, trách nhiệm của các thế hệ, nhất là của thế hệ trẻ trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa Hát Xoan. Từng  bước bảo tồn phát huy giá trị hát Xoan trở thành sản phẩm du lịch văn hóa hóa tâm linh đặc trưng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - văn hóa – xã hội trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
Mục tiêu cụ thể:
-Phấn đấu đến năm 2015 đưa Hát Xoan Phú Thọ ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp và trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Năm 2015 đào tạo được lớp nghệ nhân kế cận tại các phường Xoan gốc kế tục lớp nghệ nhân cao tuổi hiện nay trong việc truyền dạy cho lớp trẻ tại cộng đồng.
-Năm 2015-2020: tập trung đầu tư tu bổ, phục hồ cho 5 di tích tại các phường Xoan gốc ở thành phố Việt Trì, khôi phục các lễ hội, tục lệ Hát Xoan truyền thông nhằm xây dựng thành không gian văn hóa hát Xoan gắn với Tín ngưỡng Thờ cúng Hùng Vương.
-100% người có công bảo tồn, giữ gìn và truyền dạy Hát Xoan được tôn vinh và hưởng chế độ đãi ngộ theo quy định.
2.Nhiệm vụ và các dự án thực hiện:
Giai đoạn 2013-2015: Tập trung cho các  hoạt động phục hồi, bảo tồn, truyền dạy và thực hành. Tăng cường mở rộng sưu tầm, nghiên cứu, kiểm kê, tư liệu hóa và số hóa. Đưa giáo dục Hát Xoan và trường học. Nâng cáo và phát huy vai trò, trách nhiệm của cá cấp, ngành trong việc bảo vệ Hát  Xoan. Tu bổ các di tích trọng điểm có gắn với hát Xoan. Thành lập trung tâm bảo tồn và phát huy giá trị si sản vawnhoa tỉnh Phú Thọ. Xây dựng cơ chế, chính sách đãi ngộ nghệ nhân và các phường Hát Xoan.
Giai đoạn 2013-2020: Phát huy giá trị của Hát Xoan và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương trong hoạt động phát triển du lịch. Tiếp tục đầu tư khôi phục, tu bổ các di tích liên quan đến Hát Xoan đã xuống cấp và cần đầu tư. Đầu tư cơ sở hạ tầng tại các địa phương có phường Xoan gốc và vùng lân cận đê phục vụ nhu cầu phát triển du lịch.
Các dự án thực hiện gồm: Dự án “Sưu tầm, nghiên cứu, kiểm kê, tư liệu hóa, số hóa các bài bản, tư liệu về Hát Xoan giai đoạn 2013-2020”.
Dự án”Truyền dạy các bài Xoan cổ trong cộng đồng giai đoạn 2013-2020”; Dự án “Phục hồi, bảo tồn các diễn xướng Hát Xoan, các tục lệ, nghi thức, lễ hội Hát Xoan gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương trên địa bàn tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2013-2020”
Dự án “Quy hoạch, tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích liên quan đến Hát Xoan và tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vướng ở Phú THọ giai đoạn  2013-2020”.
Dự án “Nâng cao năng lực, quản lý cho các phường, câu lạc bộ Xoan; xây dựng chế độ, chính sách liên quan đến bảo tồn và phát huy giá trị của di sản Hát Xoan”.
Dự án “Nâng cao năng lực quản lý cho các phường, câu lạc bộ Xoan, xây dựng chế độ, chính sách liên quan đến bảo tồn và phát huy giá trị của di sản hát Xoan”.
Dự án “Tuyên truyền, quảng bá di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp – Hát Xoan Phú Thọ giai đoạn 2013-2020”.
3.Kinh phí thực hiện
Tổng kinh phí dự kiến: 165.989 tỷ đồng
Nguồn vốn: Ngân sách nhà nước, Nguồn vốn lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, lồng ghép với Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa. Nguồn vốn huy động xã hội hóa, tài trợ từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.
III.Ý kiến góp ý của các Bộ, Ngành
Cơ bản các ý kiến của Bộ Tài chính và Bộ Kế hoác và Đầu tư đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ giải trình và tiếp thu. Đề án do tỉnh Phú Thọ xây dựng có tên gọi “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp – hát Xoan Phú Thọ giai đoạn 2013-2020, định hướng đến năm 2020”. Tuy nhiên Bộ VHTTDL thấy các công việc của giai đoạn 2016-2020 đã được cụ thể hóa nên Bộ VHTTDL đề xuât tên của Đề án là “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại – hát Xoan Phú Thọ, giai đoạn 2013-2020”.
Nguồn Cinet